Minister Edukacji i Nauki wydaje się być obłożony jakąś wyjątkowo zjadliwą klątwą, bo nie jestem w stanie znaleźć innej przyczyny tego, że każda jego decyzja na rządowym stołku jest tak okrutnie kiepska i nietrafiona. Nawet małpa, wykonując test prawda/fałsz na chybił trafił, średnio 50% odpowiedzi zaznaczy dobrze. Jednak sam Przemysław Czarnek 2 lata temu mówił, że jest przeciwny temu, żeby Europejczycy w imię ich lewackiej ideologii „wpierali, że człowiek i małpa to to samo”. Obserwując działania Ministerstwa Edukacji i Nauki, jestem w stanie w tej kwestii przyznać rację ministrowi.
W ostatnich dniach Minister podpisał zmiany w podstawie programowej i oprócz tak nowatorskiego rozwiązania, jakim jest wprowadzenie do kanonu lektur gier komputerowych, pojawiła się też podstawa programowa do nauki łaciny w klasach 7 i 8 oraz w liceum. Nie byłoby to zapewne złe rozwiązanie, jeśli zależałoby to od liceum i było to po prostu dodatkowym przedmiotem w klasach humanistycznych. Kiedy ja chodziłem do szkoły średniej, owszem, mieliśmy lekcje łaciny, ale był to przedmiot ponadprogramowy, który szkoła wprowadziła, by uczniom łatwiej było się odnaleźć na studiach, na których ten język był by potrzebny. Za to teraz łacina będzie mogła być uczona zamiast drugiego języka nowożytnego. Uczniowie, zamiast poznawać języki, które mogłyby pomóc im komunikować się w międzynarodowej internetowej przestrzeni, będą mogli poznawać język, który w 99% przypadków nigdy im się nie przyda.
,Lingua latina leży u podstaw zachodniej kultury. Ciężko z tym dyskutować. Mówili nią starożytni, którzy położyli podwaliny pod to, w jakim kierunku rozwinie się ta część świata. Dali nam w tym języku między innymi podejście do prawa, filozofię i formę ustroju demokratycznego. Korzystano z niej przez cały okres średniowiecza, a kościół pielęgnował jej istnienie aż do drugiej połowy XX w. Bezsprzecznie jest to język ważny dla naszej historii. Tylko czy na pewno na tyle ważny, by zastępować nim współczesne języki w szkole w XXI w.? Pan minister Czarnek najwyraźniej twierdzi, że tak. Według mnie ta decyzja jest realizacją jakiś fantastycznych mrzonek z mokrych snów katolickich tradycjonalistów. Może to być trudne do przyjęcia przez ultrakonserwatystów, ale łacina już nikogo nie interesuje. Nie istnieje w obiegu, a zdolność korzystania z niej jest na tyle rzadka, że poznawanie jej ma sens tylko wtedy, gdy jest to forma hobby lub pracy stricte naukowej. Czasy dwudziestolecia międzywojennego się skończyły. Łacina ostała się tylko w kościołach i kazamatach wydziałów nauk humanistycznych, takich jak historia albo polonistyka. Oczywiście można by powiedzieć, że dla takich osób łacina w szkole średniej mogłaby być przydatna. Tylko że z mojego rocznika na studia, na których uczy się łaciny, poszły 3 osoby. Byłem jedną z nich i łacina z liceum nie przydała mi się przez cały okres studiów – na pierwszych dwóch latach nauka rozpoczynała się od samych podstaw, a była na tyle intensywna, że w drugim roku byliśmy w stanie tłumaczyć teksty oryginalne. We współczesnej humanistyce dużo ważniejsza jest znajomość drugiego języka współczesnego, by móc korzystać z wiedzy naukowej powstającej w większej części świata.
Obecność języka łacińskiego w szkołach można jeszcze argumentować tym, że znajomość łaciny ułatwia naukę innych współczesnych języków indoeuropejskich, szczególnie tych, które w linii prostej pochodzą od łaciny, takich jak hiszpański albo francuski. Problem jest tylko jeden, łacina jest bardzo trudnym językiem. Morze gramatyki, brak możliwości nauki ze słuchu i katorżnicze przebijanie się zadnie po zdaniu przez mądrości Seneki lub innego Cezara w oryginale mogłoby odrzucić nawet najbardziej zagorzałego fana języków łacińskich. Czy w dobie Internetu łacina naprawdę jest aż takim ułatwieniem przy nauce języków, by zastępować nią lekcje z języka współczesnego? Jak dla mnie ten argument w dobie Internetu i możliwości swobodnej nauki przez komunikację z ludźmi z całego globu wydaję się absurdalny.
Mrzonki ministra Czarnka to tylko próba rekonstruowania w patologicznej formie klasycznego wykształcenia. Nie dopasowując go do tego, jak wygląda współczesny uniwersytet. Przykro patrzeć, ale czego się spodziewać po profesorze bez żadnych osiągnięć naukowych.
