Barbie z kartą kredytową

Działanie MBO było efektem pomyłki, gdyż pierwotnie skonstruowana przez bank kampania reklamowa miała trafić do serwisu YouTube. Specjaliści z firmy Adalytics, zajmujący się analizowaniem kampanii reklamowych dla marek, podnieśli jednak alarm i ocenili, że Google (właściciel YouTube) mogło dokonać naruszenia ustawy COPPA, godząc zwłaszcza w przepisy dotyczące prywatności i gromadzenia danych. Najbardziej jaskrawym przykładem jest tutaj precyzowana przez COPPA zasada, iż oprogramowanie usług online dla dzieci musi przed zebraniem danych osób będących poniżej 13 roku życia, poprosić o zgodę ich rodziców lub opiekunów. Dopiero po jej uzyskaniu, może skierować do dzieci treści reklamowe.

Przypadek Barbie i kanadyjskiego banku nie jest wyjątkiem, gdyż Adalytics namierzył ponad 300 (!) reklam produktów dla dorosłych, które były wyświetlane w blisko 100 filmach na YouTube oznaczonych jako przeznaczone dla dzieci. Niestety, część tego materiału zawierała brutalne obrazy, wśród których dopatrzono się m.in. scen eksplozji, wypadków samochodowych oraz stosowania przemocy. I to wszystko zaledwie 4 lata po tym, jak w 2019 roku YouTube i Google dobrowolnie zapłaciły 170 milionów dolarów kary za nielegalne gromadzenie danych dzieci. Donacji tej towarzyszyło zapewnienie ze strony serwisu YouTube, że w przyszłości będzie wystrzegał się podobnych działań.

Cóż więc się stało? Czyżby YouTube i Google dysponowały nadmiarem gotówki i paliły się do zapłacenia kolejnej kary? Nic podobnego. Wiele wskazuje bowiem na to, że doniesienia Adalytics nie są jeszcze ostatecznym dowodem, iż YouTube i Google celowo umieszczają reklamy produktów skierowanych do dorosłych w treściach dla dzieci. Proces dobierania reklam jest przecież zautomatyzowany. Nie sprawi to jednak, że konsekwencje ominą przedsiębiorstwa. Biznesowo ucierpi na tym zarówno ten, kto pozwala na emitowanie takich reklam, jak i firma, która w ten sposób się promuje. Rodzic, który odkryje niestosowne treści w komputerze swojego dziecka, nie będzie interesował się niuansami technicznymi w kwestii oprogramowania. Swoje pretensje skieruje w pierwszej kolejności do marki, a wówczas nawet najlepsza reklama w jej wykonaniu nie zatrze fatalnego wrażenia.

Czy jednak zawsze jest to tylko niewinna pomyłka oprogramowania…? Wydawać się może, że niektóre firmy doszły przecież do wniosku, iż dzieciom w oglądaniu filmów nierzadko towarzyszą także dorośli odbiorcy. I oni, w przeciwieństwie do kilkuletnich brzdąców, już prędzej zainteresują się reklamą banku, samochodu albo ubezpieczenia. Reklamodawcy zależy przecież, aby jego przesłanie trafiło do właściwego konsumenta: dorosłego, niezależnego finansowo, decydującego o swoich wydatkach, zainteresowanego nabyciem określonego produktu. Kampanie online dają ogromne szanse ku temu, aby reklamy kierować precyzyjnie do odpowiednich grup docelowych i na bieżąco weryfikować ich efekty.

Aby jednak osiągnąć tak pożądany rezultat, nie wystarczy jedynie uruchomić kampanię. Należy ją stale optymalizować i monitorować, czy osiąga określone cele. Skoro „dorosłe” reklamy na dziecięcych kanałach budzą zrozumiałe kontrowersje i wyraźne niezadowolenie, to raczej nie przyniosą one marce wymiernych korzyści. A zatem stanowią nie tylko potencjalne narażenie dziecka na nieodpowiednie treści, ale też są zwyczajną stratą pieniędzy i czasu.

A jak analogiczne sytuacje przedstawiają się na gruncie polskim? W naszym państwie obowiązkiem czuwania nad poprawną formą kontaktu dzieci z reklamami obarczona jest Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji (KRRiT). Naczelną zasadą, jakiej KRRiT w tym kontekście przestrzega, jest bezwzględny zakaz kierowania do dzieci reklam alkoholu oraz reklam jakichkolwiek lekarstw i środków farmaceutycznych.