Kremlowski zbrodniarz wymaga od naukowców stworzenia technologii alternatywnych do zachodnich. Z kolei technokratom postawił zadanie rekonstrukcji całych branż przemysłu, które zastopowały na skutek międzynarodowego embarga. Chodzi m.in. o sektor lotniczy i motoryzacyjny, ale ze względu na przedwojenną skalę importu deficytowa lista błyskawicznie rośnie.
Według gazety „Kommiersant” Putin wydał rządowi polecenie, aby do 2030 r. zależność od technologii zagranicznych zmniejszyła się 2,5-krotnie, wielkość produkcji innowacyjnych towarów wzrosła 1,9-krotnie, podobnie jak liczba patentów. Dlaczego właśnie o tyle, wie chyba tylko on sam. Tymczasem ani nauka, ani gospodarka nie mogą sprostać oczekiwaniom cara.
– W Rosji nie ma infrastruktury rozwojowej – stwierdził pierwszy wicepremier Andriej Biełousow, dodając: – de facto możliwości realizacji dużych projektów naukowych w Rosji nie istnieją. Tymczasem Biełousow to biurokrata, któremu Putin powierzył kierowanie programem ekonomicznej samowystarczalności.
Według wicepremiera na odbudowę potencjału naukowo-technicznego Rosja potrzebuje co najmniej 7 lat. Musi odtworzyć fundament kapitału ludzkiego. Jak komentuje „The Moscow Times”, od czasu rozpadu ZSRS Rosja utraciła dwie trzecie kadry naukowej i obecnie dysponuje najmniejszym w najnowszej historii zasobem specjalistów. Z tego powodu nawet przed agresją na Ukrainę była karłem na światowym rynku wynalazków i know-how. W latach 2010–2019 udział rosyjskich zgłoszeń patentowych zmniejszył się prawie o połowę – z 1,6 proc. globalnej liczby do 0,9 proc.
Ponadto w ostatnich dwóch dekadach, które pokrywają się z prezydenturą Putina, takie wskaźniki jak innowacyjność i produkcja wysokotechnologiczna praktycznie nie wzrosły. Na posiedzeniu Rady Federacji (senatu) Biełousow przyznał: – pod tym względem pozostajemy na poziomie 2000 r. Nic nie wskazuje, że będzie lepiej, o czym świadczą dwa przykłady.
Po rozpoczęciu wojny w Ukrainie Petersburski Uniwersytet Państwowy stracił około 50 proc. kadry dydaktycznej na Wydziale Matematyki i Informatyki. Dane ujawniła Jelena Bunina, była dyrektor generalna Yandex, która po wybuchu wojny natychmiast wyemigrowała do Izraela. Obecnie trwa prawdziwy „drenaż rosyjskich mózgów”, czyli exodus kadr niezbędnych Putinowi. Europa i USA szeroko otwierają przed rosyjskimi naukowcami bramy uniwersyteckie, a mobilizacja przyspieszyła ucieczkę pracowników uczelni. Według opozycyjnej platformy naukowej „Projekt” z powodu wojny na Ukrainie z Rosji wyjechali nie tylko wysoko wykwalifikowani nauczyciele, ale także pracownicy instytutów badawczych.
Dobitnym przykładem praktycznym jest przemysł stoczniowy. Znacznie ograniczył produkcję z powodu braku zagranicznych komponentów. Rosyjski monopolista, korporacja United Shipbuilding Corporation (USC) została objęta sankcjami w 2014 r., a wg zarządu firmy od 2022 r. „problemy nabrały charakteru systemowego”. W ubiegłym roku zamiast planowanych 16 tankowców i gazowców, USC udało się zwodować jedynie 4 jednostki, a w tym roku żadnej. To znaczy, metalowe skorupy kołyszą się u nabrzeży, ale bez kluczowych elementów elektronicznego sterowania układem napędowym nie mogą samodzielnie pływać. Niemiecki kontrahent zablokował dostawy. Ponadto produkcja stoczni „ma charakter przerywany z powodu braku importowanych silników”. Natomiast rozpoczęcie produkcji niezbędnych komponentów w Rosji zajmie 10 lat.
