Władlen Tatarski. Człowiek niepotrzebny

Wła­dlen Ta­tar­ski, a na­praw­dę Maxim Fomin zgi­nął w Pe­ters­bur­gu od eks­plo­zji wła­snej po­dobi­zny. Tak przy­naj­m­niej twier­dzi FSB, we­dług któ­rej ma­te­riał wy­bu­cho­wy znaj­do­wał w sta­tu­et­ce wrę­czo­nej o­fie­rze tuż przed wy­bu­chem. Czego do­konał w życiu, aby stać się celem za­machu ter­rorystycznego, jak twier­dzi krem­low­ski reżim? A może był o­fia­rą po­li­tycz­nej pro­woka­cji? Na taki wątek wska­zu­je ro­syj­ska o­pozy­cja.

Rocz­nik 1982, syn gór­ni­ka z don­ba­skiej, a zatem u­kra­iń­skiej Ma­ki­jew­ki. Wy­kształ­ce­nia nie zdo­był, ale pró­bo­wał sił w biz­ne­sie. Zban­kru­to­wał. Żeby się odkuć, na­padł na bank. Rów­nież bez po­wodze­nia, za co to tra­fił do wię­zie­nia w Gor­łow­ce.

Kiedy w 2014 r. Putin pierw­szy raz na­padł Ukra­inę, Fomin u­ciekł z za­kładu kar­ne­go i do­łą­czył, jak wielu kry­mi­na­listów, do „se­pa­raty­stycz­nej mi­licji”. Słu­żył pod roz­ka­zami wsła­wio­ne­go zwie­rzę­cym o­kru­cień­stwem psy­cho­pa­ty, ro­syj­skie­go a­gen­ta Igora Be­zlera. "Za za­sługi” Fomin zo­stał a­mne­stio­nowany przez Kreml. Tyle że nawet „siły zbroj­ne Do­niec­kiej Re­pu­bli­ki” nie chcia­ły w swo­ich sze­regach ban­dy­ty.

Wów­czas Maxim przy­brał pseu­do­nim Wła­dlen Ta­tar­ski i mia­no­wał się ko­re­spon­den­tem wo­jen­nym. Mimo że całe życie był oby­wa­te­lem Ukra­iny, po­sta­nowił mścić się na oj­czyź­nie za wła­sne nie­po­wodzenia. Aby za­słu­żyć się nowym panom, z gor­li­wo­ścią zdraj­cy rzu­cił się pro­pa­gować war­to­ści „ru­skie­go świa­ta”. Gdy Putin na­padł Ukra­inę drugi raz, sła­wił zbrod­nie wo­jen­ne, na przy­kład o­strze­la­nie am­bu­lan­su z ran­ny­mi żoł­nie­rza­mi u­kra­iń­skimi. Ch­ciał zo­stać sie­cio­wym try­bu­nem lu­do­wym, dla­te­go li­cy­to­wał się ra­dy­kali­zmem z krem­low­skimi pro­pa­gan­dy­stami. Żądał ma­so­we­go roz­le­wu krwi i wy­ma­zania Ukra­iny z mapy. Besz­tał Ro­sjan u­cie­ka­ją­cych przed mo­bi­liza­cją. Ch­wa­lił Pu­ti­na.

W końcu zy­skał pa­tro­na, Jew­gienija Pri­go­ży­na, sta­jąc się piew­cą zbrod­ni Wa­gne­row­ców. Fomin zna­lazł wresz­cie u­zna­nie i zro­zu­mie­nie wśród ta­kich sa­mych jak on kry­mi­na­listów. W ich i­mie­niu wzy­wał do mor­dowa­nia Żydów i ho­mosek­su­ali­stów. „No­wa­ja Ga­zie­ta” na­zwała go na­zi­stą, któ­rym kie­ru­je szo­wi­nizm, ra­sizm, a przede wszyst­kim o­sza­lała nie­na­wiść. Odw­dzię­czał się także Pri­go­ży­nowi, kry­tyku­jąc w jego i­mie­niu ro­syj­skie­go mi­nistra o­brony. Oskar­żał ge­nera­li­cję o tchó­rzo­stwo. Cier­piał, bo jego za­sług wciąż nie do­ce­niał Kreml, choć wzy­wał do u­ni­ce­stwienia Char­ko­wa na wzór Buczy. Przy o­ka­zji kry­tyko­wał ro­syj­ską służ­bę celną, że wtyka nos w kon­tra­ban­dę, którą u­pra­wiał.

We­dług „The Mo­scow Times” nie­dłu­go przed śmier­cią kon­fa­bu­lował, że jego po­my­sły re­form ro­syj­skiej armii zna­lazły u­zna­nie w Mo­skwie. Zra­ził do sie­bie biu­ro­kra­tów, po­li­tycz­nych de­cy­den­tów i ku­ra­to­rów ze służb spe­cjal­nych, od któ­rych za­le­żała jego przy­szłość. Ponoć u­wa­żali go za od­ra­żają­ce in­dy­widu­um, które wy­cho­dzi poza od­gór­nie do­zwolone ramy.

Tak stał się czło­wiekiem nie­po­trzeb­nym za­rów­no Ukra­inie, jak i Rosji. Dawni ro­da­cy o­są­dzi­li jego zdra­dę już dawno. Z punk­tu wi­dze­nia Ki­jo­wa, śmierć Fo­mi­na-Ta­tar­skiego to me­men­to mori dla wszyst­kich sprze­daw­czyków. Można z pa­to­sem rzec: oto jest głowa zdraj­cy. Inni też po­win­ni się bać. Ro­syj­scy pa­no­wie nie za­pew­niają o­chrony i bez­pieczeń­stwa.

Mo­skwa rów­nież miała in­te­res w za­bój­stwie. Śmierć Ta­tar­skiego jest sy­gna­łem dla wszyst­kich, któ­rzy prze­kra­czają swoje kom­pe­ten­cje lub dzia­łają bez ze­zwo­lenia Krem­la. Po­nad­to do za­machu do­szło w Pe­ters­bur­gu. Choć to ro­dzin­ne mia­sto Pu­ti­na, jest bodaj naj­bar­dziej an­ty­re­żi­mo­wą me­tro­polią Rosji. In­te­li­gen­cja „pół­noc­nej sto­li­cy” spra­wiała pro­ble­my carom i gen­sekom. Gło­śny za­mach to wy­ma­rzo­ny pre­tekst roz­pra­wy z o­pozy­cją. Przy­kład dał Sta­lin, który za­bój­stwo bol­sze­wic­kiego na­miest­nika Le­nin­gra­du Sier­gieja Ki­ro­wa wy­ko­rzystał do ma­so­wych czy­stek. Jeśli Putin chce u­trzy­mać wła­dzę, może kal­ku­lo­wać, że naj­wyż­sza pora wpro­wa­dzić ter­ror.