Archiwum działu Historia



Boże Narodzenie

Kim jesteś, Święty Mikołaju?

Ubrany na czerwono starzec z długą białą brodą rozwożący po świecie prezenty w zaprzężonych w renifery saniach lecących po niebie  stał się globalnym symbolem świąt Bożego Narodzenia, a zwłaszcza ich materialnego aspektu. Ten chrześcijański święty głęboko przeniknął do popkultury również w krajach od chrześcijaństwa kulturowo dalekich. Co więcej, stał się patronem przedświątecznych serii zwyżek na giełdach, czyli rajdu św. Mikołaja. Oczywiście postać św. Mikołaja przez ponad 1700 lat obrosła elementami, które mocno oddaliły ją od historycznego oryginału a jej ewolucja mocno odzwiercied...

Boże Narodzenie

Skąd wzięło się angielskie słowo „Christmas”?

Nie tylko data narodzin Zbawiciela od początku mocno dzieliła chrześcijan. Także sposób obchodzenia tego święta budził kontrowersje. W 1038 r. Boże Narodzenie zawitało na dwór angielski, gdzie oficjalnie nadano mu staroangielską nazwę Cristes Maesse – Msza Chrystusa. Blisko 100 lat później nazwę tę przerobiono na Cristes-messe, pierwowzór dzisiejszego słowa Christmas. Od tej pory obchody Bożego Narodzenia zamieniły się niemal w spór narodowy.

Boże Narodzenie

Gwiazdka po polsku

Pierwsi chrześcijanie nie przywiązywali wagi do miejsca i czasu narodzin Jezusa Chrystusa. Dla nich najważniejszym wydarzeniem było odkupienie świata przez śmierć i zmartwychwstanie Zbawiciela. Pierwsze obchody Bożego Narodzenia miały miejsce dopiero 300 lat po jego ziemskiej wędrówce. Jeszcze późniejsza jest polska tradycja obchodów świąt, która narodziła się dopiero w XV w., kiedy prawdopodobnie z Czech dotarł do naszego kraju zwyczaj budowania szopek świątecznych i śpiewania kolęd.

Boże Narodzenie

Święty Mikołaj czy Santa Claus?

Dzisiaj nie potrafimy wyobrazić sobie Bożego Narodzenia bez prezentów, które tradycyjnie przynosi nam pod choinkę Święty Mikołaj. Niektórzy historycy są skłonni uważać, że ta sympatyczna tradycja została zapożyczona z rzymskich Saturnaliów, w czasie których dawano sobie upominki, albo nawiązuje do ewangelicznej historii wręczenia darów nowo narodzonemu Zbawicielowi przez trzech mędrców ze Wschodu. Do tego drugiego wydarzenia odwołuje się hiszpański zwyczaj wymiany upominków w święto Trzech Króli – 6 stycznia.

Serial "1899" - jak było naprawdę?

Co się stało z „Mary Celeste” równo przed 150 laty?

Generacja Netflixa już zaciera ręce, wchłaniając na sofie pierwsze odcinki nowego serialu z gatunku „mystery”. „1899”, jak brzmi serialowy tytuł, nb. spod ręki tych samych twórców, którzy widownię Netflixa wsadzili w fotele jedną z najciekawszych produkcji ostatnich lat – „Dark”, tym razem opowiada o fascynującej podróży potężnego parowca przez ocean. Co zapowiada katastrofę na głębinach bezkresnych akwenów. I rzeczone emocje na sofie, wywołane konfrontacją z pełnym grozy, tajemnym obliczem wodnych głębin.

Królestwo Polskie (Kongresówka)

Polscy Rockefellerowie i Morganowie

Mimo że w XIX wieku Polska była rozdarta między trzy obce mocarstwa, nie przeszkadzało jej to rozwijać swojej gospodarki w nie mniejszym stopniu niż w państwach niepodległych. Pod tym względem szczególnie wyróżniała się podporządkowana Moskwie Kongresówka. Rozwój gospodarczy Królestwa Polskiego nie byłby możliwy bez udziału finansistów i bankowców, których można porównać do wielkich potentatów amerykańskich.

Królestwo Polskie (Kongresówka)

Polski cud gospodarczy w czasach zaborów

12 maja 1817 r. w Warszawie rozpoczęła działalność pierwsza giełda papierów wartościowych, nazywana wtedy Giełdą Kupiecką. Była zaledwie o 65 dni młodsza od nowojorskiej giełdy na Wall Street i dawała nadzieję na szybki rozwój gospodarki Królestwa Polskiego.

Skąd się wzięło Halloween?

Halloween – tradycja starsza od chrześcijaństwa

Wbrew różnym mitom powielanym w Polsce, Halloween nie jest traktowane w USA jako święto. To w zasadzie dzień zabaw i przebierańców stworzony pod gusta dzieci i nastolatków, chociaż oparty na bardzo starej tradycji. Dobrze byłoby, gdyby różnej maści „obrońcy polskich tradycji” uświadomili sobie wreszcie, że to celtycka odmiana naszego prastarego obyczaju Dziadów, który istnieje w naszej kulturze dłużej od niejednego święta chrześcijańskiego.

John Edgar Hoover. Część III

Zimnowojenne imperium FBI

Przystąpienie Stanów Zjednoczonych do II wojny światowej na froncie pacyficznym i atlantyckim otworzyło ogromne perspektywy rozbudowy FBI. Zwycięstwo w Europie i zrzucenie dwóch bomb na Japonię uczyniły USA światowym mocarstwem. Wkrótce rozpoczęła się jednak zimna wojna. Ameryka musiała od podstaw zbudować kontrwywiad. Hoover nareszcie mógł wejść do wielkiej polityki światowej.


Redaktor naczelny: Paweł Łepkowski | Edytor: Marta Narocka-Harasz  

Kontakt: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Stale współpracują: Zofia Brzezińska, Robert Cheda, Jacek Cieślak, Zuzanna Dąbrowska, Gaja Hajdarowicz, Grzegorz Hajdarowicz, Mariusz Janik, Krzysztof Kowalski, Hubert Kozieł, Marek Kutarba, Jakub „Gessler” Nowak, Tomasz Nowak, Joanna Matusik, Justyna Olszewska, Marcin Piasecki, Paweł Rochowicz.

©
Wróć na górę