Większość z nas widzi siebie jako „klasę średnią”. Takie umiejscowienie w społeczeństwie jest niesamowicie wygodnym rozwiązaniem – nie musimy przyznawać się do własnej sytuacji. Za klasę średnią uważają się zarówno ludzie zarabiający „na rękę” trzy tysiące złotych, jak i ci mający po dwadzieścia. Określenie „klasa średnia” stało się wytrychem pozwalającym najbiedniejszym odciąć się od tego, jak neoliberalne media przedstawiają ubogich, czyli jako patologię. Z drugiej jednak strony służy ono jako określenie dla bogaczy, które pozwala im na to, żeby nie być antagonizowanym w społeczeństwie jako wyzyskiwacze żyjący z czyjejś pracy. W naszym kraju doszło do smutnej sytuacji, w której za klasę średnią mają się zarówno ludzie mający po kilka mieszkań, jak i ci, którzy ledwo mogą dociągnąć od dziesiątego do dziesiątego. Widać to w kontrowersyjnym artykule Wyborczej opisującym, jak inflacja dotyka osoby z klasy średniej. Co zabawne, autorka wśród opisanych historii umieszcza zarówno osobę zarabiającą połowę średniego wynagrodzenia, jak i osobę zarabiającą sporo ponad.
Bohaterowie tego artykułu mają zupełnie inne problemy, a łączy ich tylko to, że zostali do tego worka wrzuceni. Bo klasa średnia przestała być wyznaczana za pomocą zarobków, a bardziej na podstawie wyobrażenia o sobie, często nie mającym nic wspólnego z rzeczywistością. Taka sytuacja jest szczególnie trudna dla partii lewicowych. Osoby uważające się za klasę średnią nie stworzą mocnej świadomości klasowej, nie będą zwalczać wyzysku, bo starają się go nie zauważać. Bycie w klasie średniej oznacza aspiracje, ciężko stworzyć świadomość klasową wśród ludzi, którzy widzą swoje miejsce w społeczeństwie jako kogoś, kto może się ciężką pracą dorobić. Przez co jest w stałej konkurencji, a jego pozycja społeczna jest tylko tymczasowa. Określenie się klasą średnią jest w późnym kapitalizmie wędką z serem na końcu żyłki, pokazywaną wykorzystywanemu pracownikowi by pracował więcej, starał się bardziej, a co najważniejsze nawet nie myślał o tym, by się buntować. Tylko co to za klasa średnia, którą do bankructwa jest w stanie doprowadzić jeden osobisty kryzys, np. choroba jednego z członków rodziny.
Płace osób uznających się za klasę średnią kompletnie nie przystają do cen rynkowych rzeczy, które stanowią o jej statusie. Spójrzmy na ceny mieszkań. Metr mieszkania w Warszawie kosztuje średnio prawie 12 tys. złotych czyli dwukrotność średniej płacy. Czyli żeby kupić mieszkanie wystarczające do założenia rodziny (uznajmy 50 m2), trzeba byłoby pracować ponad 8 lat, nie wydając na siebie ani złotówki. Biorąc pod uwagę to, że średnia krajowa jest zawyżona, a około 60% Polaków nie ma zdolności kredytowej, pokazuje się nam obraz tragiczny, w którym 50% dochodów pochłania wynajem mieszkania na rynku prywatnym.
Jednak niechęć nie kieruje się w stronę bogaczy, którzy do tego stanu doprowadzili, a w stronę biednych. Pogarda wobec ludzi bardziej nam podobnych niż ci, którzy jeżdżą Mercedesami AMG, osiąga niesamowita skalę. Warto się przyjrzeć językowi, jaki się wobec nich używa: „patologia” „pięćsetplusy” „pasożyty” czy po prostu „lenie”. Jednocześnie nikt w mediach głównego ścieku nie mówi o „burżujach” lub „tłustych wieprzach” – bo przecież dorobił się, to mu się należy, szkoda tylko, że zwykle nie swoją pracą. Łatwiej nam obrażać biedniejszych od siebie, bo przez propagandę „przedsiębiorczości” żyjemy w fałszywej solidarności z ludźmi karmiącymi się na naszej krwawicy.
Wyzwaniem stojącym przed współczesną lewicą jest wytłumaczenie jej elektoratowi, jak bardzo są oszukiwani i jak daleko jest im do bycia tym, kim wyobrażają sobie, że mogą być. Jest to wyzwanie trudne. Taki proces jest jak oderwanie plastra fikcji z naszego życia. Bezapelacyjnie będzie to proces bolesny, ale dopiero jego przejście pozwoli nam coś zmienić i poczuć ulgę. Dopiero lewica, która udowodni ludziom, że ciężką pracą w warunkach obecnego systemu dorobią się co najwyżej garba, będzie w stanie ich zorganizować do zmiany i wspólnej pracy na rzecz sprawiedliwości społecznej. Taki plan jest o tyle trudny, że wymaga od lewicy stworzenia na tyle silnego i spójnego przekazu, by móc go przeciwstawić neoliberalnej maszynie medialnej. Liczę jednak, że jest to możliwe, szczególnie że już gołym okiem widać jak media neoliberalne popadają w czwartą gęstość absurdu.
