Niedawno przeprowadzone badania dowiodły, że pszczoły miodne są pierwszymi bezkręgowcami, które pozytywnie przeszły test rozpoznawania, gdzie w porządku liczbowym znajduje się zero. – Nawet małe dzieci mają problemy ze zrozumieniem, że „nic” to mniej niż „jeden” – podkreśla zajmująca się badaniem technik poznawczych u zwierząt dr Scarlett Howard z Royal Melbourne Institute of Technology w Australii. Okazuje się jednak, że pszczoły miodne, które w czasie eksperymentów zostały wyszkolone do latania w kierunku pokazywanych im obrazów, na których umieszczona była mniejsza lub większa ilość kropek lub punktów świetlnych, miały tendencję do klasyfikowania pustego obrazu jako mniej niż jeden. Wyniki badań zespołu Scarlett Howard zostały opublikowane 8 czerwca br. w prestiżowym magazynie „Science”. Niemiecki profesor ekologii sensorycznej i behawioralnej Lars Chittka z Queen Mary University w Londynie, który badał pszczoły pod względem myślenia logicznego, uważa, że nadal nie doceniamy niezwykłych umiejętności matematycznych zwierząt i owadów.
Zwierzęta nie są głupie
Naukowcy odkryli, że istnieje kilka poziomów złożoności w rozumieniu zera przez niektóre gatunki zwierząt. Badania behawioralne australijskich naukowców dowodzą, że wszystkie zwierzęta rozróżniają najprostszy poziom, czyli brak kogoś lub czegoś w odróżnieniu od jego obecności. Uchwycenie tego, że nieobecność może pasować do sekwencji ilości, wydaje się już znacznie trudniejsze. Wcześniej tylko niektóre naczelne, takie jak szympansy i kotawce sawannowe oraz afrykańska papuga szara o imieniu Alex, wykazywały ten poziom zrozumienia pojęcia „zera”.
Pszczoły są ciekawskie
Naukowcy przeszkolili pszczoły, by odwiedzały one miejsce w labiryncie w kształcie litery Y lub pionowym wyświetlaczem naprowadzali je na obrazy o różnej liczbie elementów, takich jak cienie o różnych rozmiarach. Niektóre pszczoły zostały tak przeszkolone, by latać na obraz, na którym namalowana była mniejsza liczba obiektów, podczas gdy inne pszczoły uczono, aby kierować się do obrazu o wyższej liczbie takich elementów. Naukowcy przygotowali pszczołom słodką nagrodę za wybór poprawnego obrazu i gorzki roztwór chininy w przypadku wyboru złej odpowiedzi. „Zanim zacząłem pracę z pszczołami, bałem się ich jako agresywnych owadów” – mówi Howard. Dopiero poznanie ich sposobu myślenia przekonało ją, że to, co ludzie uważają za agresję ze strony buczącej pszczoły, jest przejawem zwykłej ciekawości tego owada. W dalszym etapie badań wyszkolone pszczoły przeszły przez serię testów, które nie były już nagradzane. W jednym teście oferującym pszczołom wybór między obrazem jednokształtnym a pustym obrazem pszczoły wyszkolone do wybierania mniejszej liczby obiektów poleciały do pustego obrazu. Oznaczało to, że rozumieją koncepcję zera – pusty obraz nie był po prosty „czymś pustym i nieistotnym”, ale zerową ilością kropek. A to oznacza, że pszczoły rozumieją, że zero to coś mniejszego ilościowo niż jeden
