Jedną z opłat ściśle powiązanych z wysokością płacy minimalnej jest składka zdrowotna. Płaca ta,wyjątkowo podnoszona jest w tym roku dwa razy, w styczniu do 3490 zł (co już nastąpiło) oraz w lipcu do 3600 zł. W konsekwencji dwa razy rośnie także np. oparty o płacę minimalną tzw. mały ZUS. Jednak minimalna składka zdrowotna podniesiona zostanie w tym roku tylko raz. W tym przypadku obowiązuje inna zasada niż przy składkach dla osób korzystających z małego ZUS.
Składka zdrowotna ustalana jest od minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w pierwszym dniu roku składkowego. Tym zaś jest 1 lutego 2023 roku, bo rok składkowy dla większości ubezpieczonych trwa od 1 lutego 2023 r. do 31 stycznia 2024 r.
Minimalna składka zdrowotna dla tych grup podatników będzie zatem jednakowa w okresie od 1 lutego 2023 r. do 31 stycznia 2024 roku (raz jeszcze należy podkreślić że nie będzie zmiany tej składki w lipcu) i wyniesie 314,10 zł.
Składkę zdrowotną w minimalnej wysokości opłacają przedsiębiorcy, dla których składka wyliczona według normalnych zasad jest niższa niż 9% minimalnego wynagrodzenia. Wspomniane ogólne zasady przewidują, że składka zdrowotna wynosi co do zasady w przypadku przedsiębiorców opodatkowanych według skali podatkowej – 9% dochodu pomniejszonego o składki ZUS. Dla podatników liniowego PIT jest to z kolei 4,9% tak ustalonej podstawy. Jeśli zatem np. przedsiębiorca na liniowym PIT ustali, że jego dochód będący podstawą wyliczenia składki to 3000 zł, a składka to 3000 zł x 4,9% czyli 147 zł, to musi na konto ZUS (ZUS zajmuje się poborem składki zdrowotnej, którą następnie przekazuje do NFZ) wpłacić nie 147, ale 314,10 zł.
Przypomnijmy, że w całym 2022 roku oraz w styczniu 2023 roku płacona składka zdrowotna nie mogła być w tym przypadku niższa niż 271 zł miesięcznie.
Zasady te nie mają zastosowania do podatników ryczałtu, ponieważ w ich przypadku stawki składki zdrowotnie są stałe w poszczególnych progach przychodowych i tak np. dla przychodów do 60 tys. zł rocznie, składka zdrowotna w całym 2023 roku (tu rok składkowy jest taki sam jak rok podatkowy), wynosi 376,16 zł i jest to najniższa kwota, jaką może wpłacać podatnik ryczałtu.
Na zakończenie warto też dodać, że dla podatników karty podatkowej składka zdrowotna w całym 2023 roku wyniesie 9% jej podstawy wymiaru, którą w tym przypadku jest kwota minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w dniu 1 stycznia danego roku. Zatem w tym przypadku składka wynosi 314,10 zł.
Z kolei dla osób prowadzących działalność gospodarczą inną niż opodatkowana skalą podatkową, podatkiem liniowym, ryczałtem lub kartą podatkową, a także dla osób współpracujących z przedsiębiorcą – podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne stanowi kwota zadeklarowana, nie niższa w 2023 roku niż 5224,46 zł. Odpowiada ona 75% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale 2022 r. włącznie z wypłatami z zysku. W tym przypadku składka na ubezpieczenie zdrowotne w 2023 r., począwszy od składek należnych od 1 stycznia 2023 r., nie może być więc niższa niż 470,20 zł (tj. 9,00% podstawy wymiaru).